
Teleskopy Chandra i Webb znalazły najbardziej odległą supermasywną czarną dziurę
7 listopada 2023, 12:18W galaktyce UHZ1, znajdującej się w kierunku gromady galaktyk Abell 2744 (Gromada Pandory), odkryto najbardziej odległą supermasywną czarną dziurę. Zauważono ją w danych z teleskopu kosmicznego Chandra X-ray Observatory, który działa w zakresie promieniowania rentgenowskiego oraz w podczerwieni rejestrowanej przez Teleskop Webba. O ile Abell 2744 znajduje się w odległości 3,5 miliarda lat świetlnych od Ziemi, to dane z Webba pokazały, że UHZ1 dzieli od nas aż 13,2 miliarda lat świetlnych.

Starożytny amulet pozwoli wyjaśnić jedną z największych zagadek lingwistyczych Europy?
16 listopada 2022, 11:00Ponad 2000 lat temu na drzwiach pewnego domostwa na północy Hiszpanii wisiał amulet w kształcie dłoni. W 2021 roku zabytek znaleźli archeolodzy pracujący na górze Irulegi w pobliżu Pampeluny. Specjaliści z Sociedad de Ciencias Aranzadi prowadzą tam wykopaliska przy ruinach średniowiecznego zamku i osady z epoki żelaza. Dłoń zabezpieczono i wysłano do konserwacji. Okazało się, że to nie zwykły amulet, a sensacyjne znalezisko, które może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego.

Wyhodowane z 1000-letniego nasiona drzewo nieznanego gatunku może być wspominane w Biblii
25 września 2024, 09:22W latach 80. XX wieku w jednej z jaskiń na Pustyni Judzkiej znaleziono nasiono. Datowanie radiowęglowe wykazało, że pochodzi ono z lat 993–1202, a dzięki sekwencjonowaniu DNA i analizie filogenetycznej naukowcy dowiedzieli się, że to nasiono drzewa z rodzaju balsamowiec (Commiphora). Nasiono zostało zasadzone przez kilkunastu laty i wyrosło z niego niemal 3-metrowe drzewo, które nazwano „Szeba”. Okazało się, że Szeba należy do nieznanego wcześniej gatunku, który być może wspominany jest w Biblii.
Szczur mądrzejszy od delfina?
20 sierpnia 2006, 19:17Delfiny mogą mieć duże mózgi, ale, jak twierdzi naukowiec z RPA, szczury laboratoryjne, a nawet złote rybki z łatwością go przechytrzą. Paul Manger z University of the Witwatersrand w Johannesburgu twierdzi, że duże mózgi delfinów, waleni oraz morświnów są wynikiem bycia organizmem ciepłokrwistym w zimnej wodzie, a nie przejawem inteligencji.
Błękitna rewolucja
29 listopada 2007, 23:10Naukowcy mają skłonność do częstego przepowiadania rewolucji informatycznych. Rewolucyjne miały być – procesory bądź komputery – wektorowe, sygnałowe, macierze FPGA, optyczne czy kwantowe. Do tego obiecywano "przewroty" wynikające z zastosowania przeróżnych technologii, które powinny posłać do lamusa układy scalone bazujące na krzemie. Do ostatniej grupy należy zaliczyć pomysł wykorzystania w przyszłych komputerach pigmentów z grupy ftalocyjanin.

Leonardo w trzech wymiarach
5 maja 2007, 10:10W Biblioteca Reale w Turynie zwiedzający będą mogli podziwiać przekształcone w trójwymiarowe obrazy szkice z Kodeksu lotu ptasiego (1505) Leonarda da Vinci. Choć słynny artysta włoskiego renesansu tworzył kilkaset lat temu, specjaliści z firmy o wiele mówiącej nazwie Leonardo3 (L3) pracowali nad 60-megapikselową interaktywną książką przez kilka lat.

Dwa uśpione rozpowszechnione wirusy mogą wspólnie wywoływać chorobę Alzheimera
6 sierpnia 2022, 08:23Początki choroby Alzheimera wciąż stanowią tajemnicę dla nauki. Może bowiem zaczynać się on wcześnie i przez lata powoli rozwijać nie dając żadnych widocznych objawów. Dlatego też wciąż nie poznano wszystkich mechanizmów leżących u podstaw tej choroby.

Ładowanie przez pocieranie
14 lutego 2008, 17:40Naukowcy z Georgia Institute of Technology stworzyli miniaturowe generatory, które tworzą energię elektryczną wykorzystując ruch. Generatory można będzie wszyć w ubranie, dzięki czemu na spacerze skorzystamy z przenośnych urządzeń dla których sami wyprodukujemy energię.

Podczas prac w Bibliotece Króla w Wilanowie dokonano szeregu interesujących odkryć
30 listopada 2022, 13:38Trwa konserwacja wnętrza jednej z najbardziej znanych komnat pałacu wilanowskiego - Biblioteki Króla. Podczas prac badawczych dokonano ciekawych odkryć. Okazało się np., że trzynaście figurek puttów miało jeszcze do 1835 r. skrzydełka przestrzenne. Przypominały one skrzydełka ważek i były prawdopodobnie wykonane z miedzianej blachy pomalowanej w kolorze sztukaterii.

Cyjanobakteria w kosmosie?
17 marca 2008, 12:08Nowe badania wykazały, że cyjanobakterie mogą przeżyć na Księżycu. Jeśli obserwacja ta się potwierdzi, będzie to wielką szansą dla ewentualnej stałej bazy księżycowej. Cyjanobakterie można będzie wykorzystać do wydobywania z księżycowego gruntu minerałów potrzebnych do produkcji paliwa czy nawożenia upraw roślinnych.